Người thích được ôm

(LĐ) - Dường như truyện ngắn này không mới về thông tin, nhưng có vẻ mới về tình huống. Một gã đẹp, tuổi "muối tiêu", nghề bán sách, có ham hố lạ. Sáng sáng đứng đường trưng bảng tha thiết: Xin hãy ôm tôi. Được hơn một người qua đường ôm, rồi gã bị xe bus cán chết.

Bằng cái nhìn báo chí, tác giả trẻ đã "giải mã" nhân vật chính, ít nhất từ vài góc độ, để láy đi láy lại rằng: Một người tuyệt vọng có thể kêu cứu kiệm lời, văn minh, và được xã hội có thể biết giải cứu một cách văn minh. Đưa ra cách này là trúng trong xã hội Việt đương đại, mặc lòng, còn quá lưu luyến kiểu sống cộng đồng của văn minh lúa nước làng xã truyền thống, nơi con người "kí sinh", "chìm đắm" trong gia tộc (Đào Duy Anh).Láy một chủ âm theo âm nhạc Tuấn Khanh, truyện ngắn này được một cấu trúc hiện đại, trẻ trung, song cũng vì thế mà nó đượm một thứ hương thật thà dịu êm của "hoa học trò"... Nguyễn Thị Minh Thái

Trần Thị Hồng Hạnh

- Sinh ngày 8 tháng 7 năm 1978.

- Hiện là Phóng viên Báo Thanh Niên, tại TPHCM.

- Giải thưởng: Giải nhất cuộc thi Văn học Tuổi hai mươi lần 3 năm 2005 và một số giải thưởng về bình sách của Báo Giáo dục Thời đại, Sài Gòn Giải Phóng...

- Tác phẩm đã in: Truyện dài "Bài học đầu tiên", một số truyện ngắn "Độc huyền cầm", "Ngộ", "Rau răm ở lại"... đăng trên các báo Tuổi Trẻ, Phụ nữ TPHCM.

- Tác phẩm sắp in: Truyện dài "Chuyện của nhóc Bill".

"Tội nghiệp! Người nhìn trí thức, lịch sự, nho nhã vậy mà bị điên". Bà cụ bán xôi trước cửa toà soạn nói với tôi như vậy. Bệnh nghề nghiệp làm tôi chú ý đến anh.Thú thật, cái thói quen quan sát, phân tích kiểu Sherlock Holmes không giúp tôi phát hiện ra điều gì bất thưòng từ anh. Sáng sáng, đúng 7 giờ, anh xuất hiện trước cửa nhà sách đối diện toà soạn của tôi. Dựng chiếc xe máy bằng chống đứng, từ tốn bước vào nhà sách, đứng vào vị trí làm việc. Thi thoảng, khi muốn đọc sách ké, tôi bước qua nhà sách, vẫn được anh tỉ mỉ hướng dẫn hoặc tìm giúp một quyển sách nào đó.Anh không giống như những nhân viên nhà sách khác vốn hay cau có khó chịu với những người đọc sách chui. Anh luôn ân cần, lịch sự và nhẹ nhàng. Đôi khi hưng phấn, anh cũng buông những lời bình luận ngắn gọn mà sâu sắc khiến tôi thấy giật mình. Vậy mà sao bà cụ nói anh bị khùng? Khó hiểu.Tôi lại quan sát anh thật kỹ. Chiếc áo đồng phục nhân viên nhà sách màu xanh nhạt nhìn rất trang nhã, thêm chiếc kính gọng đen giúp gương mặt sáng, đôi mắt tinh anh, vầng trán rộng. Anh nói năng với khách đến nhà sách từ tốn, chuẩn mực. Hoàn toàn không có điều gì chứng tỏ đó là một người bị điên - theo cách nói của bà cụ bán xôi.

***

Ngay đúng vào lúc tôi đang nói chuyện với bà cụ bán xôi, ai đó mở thử đĩa nhạc trước khi quyết định mua hay không mua. Có tiếng hát vẳng lên: "Hỡi chiếc lá nào bay về trời, chớ ngại ngần với tôi. Hãy giữ lấy giùm tôi nụ cười và đức tin ở con người".

***

Sáng nay, tôi đến toà soạn sớm, trực mà. Bà cụ bán xôi gọi tôi: "Chú Vinh! Chú Vinh, lại đây tôi bảo!". Tôi dựng xe, bằng chống nghiêng cho nhanh và chạy ào đến, bà cụ chỉ tay về phía góc đường: "Chú xem kìa! Đấy, tôi nói sai cho tôi chết. Thế không điên thì là cái gì hở?". Giọng Bắc của bà cụ đã nghe ra hơi ai oán. Tôi nhìn theo tay bà cụ chỉ. Anh. Anh đang đứng ở ngã tư đường, ngay chỗ vạch dành cho người đi bộ. Đứng im. Đứng rất hiền. Trên cổ đeo tấm bảng: "Xin hãy ôm tôi".Tấm bảng viết bằng tiếng Việt và tiếng Anh. Vài người đi đường chỉ trỏ. Tôi hơi ngỡ ngàng. Liền đi đến gần anh hơn. Nụ cười của anh tươi tắn. Ánh mắt của anh sáng ngời. Tấm bảng trước ngực anh hơi đong đưa. Đèn đỏ. Dòng sông xe bị ngăn lại. Có người chép miệng thở dài thương cảm: "Tội nghiệp, nhìn đẹp trai vậy mà bị khùng". Có người cười khẩy. Có người thờ ơ. Có người nói với người đi cùng: "Chiêu này học của bọn Tây đây mà". Vẫn chưa có ai ôm anh.Điện thoại của tôi réo chuông báo giờ. Đúng 7 giờ sáng. Anh lấy tấm bảng khỏi ngực mình, thong thả đi bộ về nhà sách. Bước vào vị trí làm việc. Tôi, như một gã mộng du, bước theo anh. Bà cụ bán xôi lại réo: "Chú Vinh, lại đây tôi bảo". Bà thầm thì: "Chú làm nhà báo nhà biếc, quen biết nhiều, tìm giúp chú ấy một bác sĩ giỏi đi". Bà cụ chép miệng: "Của đáng tội, người trông hiền lành trí thức vậy mà...".

***

Đúng vào lúc tôi đang nói chuyện với bà cụ bán xôi, cậu đồng nghiệp trẻ của tôi, vai đeo balô, chân đi giày thể thao, tai nghe Ipod, miệng hát: "Hỡi chiếc lá nào bay về trời, chớ ngại ngần với tôi. Hãy giữ lấy giùm tôi nụ cười và đức tin ở con người".

***

Tự nhiên mà tôi cứ giục mình thức sớm. Không trực cũng đến toà soạn sớm. Chỉ là để nhìn anh đứng ở ngã ba đường, ngực treo toòng teng cái bảng "Xin hãy ôm tôi". Anh đứng đến ngày thứ tư thì có một ông Tây đi ngang, ôm anh một cái khá vội và bỏ đi ngay sau khi nói cái gì đó. Tôi đứng hơi xa nên không nghe rõ.Anh đứng đến ngày thứ năm thì có một cô đầm xinh đẹp, mặc váy trắng, mắt xanh, tóc vàng, nhìn không có vẻ gì là điên, ôm siết anh. Chẳng những ôm siết, mà cô còn hôn anh một cái lên trán. Mấy anh chàng đạp xíchlô trẻ tuổi đậu trước cái khách sạn gần đó ghen tỵ: "Trời, phải chi mình cũng được hun vậy".Ngày thứ bảy, anh được một cô gái trẻ, tuổi khoảng mười tám mười chín, mặc áo xanh tình nguyện, ôm anh. Họ nhìn nhau cười. Mắt sáng, môi sáng. Họ nhìn nhau cười. Tưởng cả thế giới này là của họ. Cô gái vẫy tay chào anh. Anh vẫy tay chào lại. Đúng 7 giờ, anh lại bước vào vị trí của mình. Nụ cười và ánh mắt anh bừng sáng.Anh vẫn từ tốn với khách hàng như đã từng. Một cách vô thức, tôi bước vào nhà sách, nhìn anh. Tôi muốn hỏi anh vì sao lại đứng đường để xin được ôm như thế, nhưng tôi không dám. Nhìn anh một lúc, tôi về toà soạn. Bà cụ bán xôi kéo tôi lại: "Chú Vinh, chú tìm được bác sĩ chưa? Tôi thấy chú cũng hơi có vẻ bất ổn đó". Tôi nhìn bà cụ, phì cười: "Trời". Bà cụ cười.

***

Đúng vào lúc tôi đang nói chuyện với bà cụ bán xôi, anh xe ôm đậu trước toà soạn chen vào: "Tui thấy anh cũng có gì đó hơi lạ lạ". Nói xong, anh hát ư ử: "Hỡi chiếc lá nào bay về trời, chớ ngại ngần với tôi. Hãy giữ lấy giùm tôi nụ cười và đức tin ở con người".

***

Tôi vừa trờ xe đến cổng toà soạn. Bà cụ bán xôi đã gọi: "Chú Vinh, chú Vinh". Tôi dựng chống nghiêng cho nhanh, sà xuống bên bà cụ: "Chú khỏi tìm bác sĩ nữa, chú ấy hết bệnh rồi". Tôi nhìn ra ngã ba đường, không thấy anh đứng đó với tấm bảng nữa. Bà cụ cười toe: "Mấy hôm tôi đi chùa, có nguyện cầu cho chú ấy. Tội nghiệp. Thông minh sáng láng vậy. Có lẽ đức Phật nghe tiếng tôi nguyện cầu". Tôi nhìn bà cụ. Cứ ngỡ cụ già, nhiều chuyện và lẩm cẩm. Nhưng không ngờ. Làm báo đến già đầu, tôi như thằng con trẻ. Tiếp xúc với những kẻ lọc lừa, chứng kiến bao nhiêu thủ đoạn nên dần đâm ra mất niềm tin nơi cuộc đời. Bởi vậy, cứ mỗi lần bắt gặp một lòng tốt nào đó, tôi cứ thấy ngỡ ngàng.Nhưng mà tại sao anh không làm như vậy nữa? Tôi lò dò bước qua bên nhà sách, thấy anh vẫn đứng ở vị trí quen thuộc của mình. Anh vẫn từ tốn, nhẹ nhàng chỉ dẫn cho khách hàng tìm sách. Tôi đến gần: "Sao anh không ra... đứng đường nữa?". Ánh mắt anh nhìn tôi lạ lẫm: "Vinh biết?". Tôi cười: "Biết, nhưng tôi không có khả năng bắt chước anh". Anh buồn buồn: "Thôi, đừng nói chuyện này nữa". Tôi hỏi: "Sao vậy anh?". Anh cười, mắt buồn, môi buồn, sống mũi thanh thanh cũng buồn, hàng mi dài cũng buồn... Tôi nghe có tiếng thở dài rất khẽ thoáng qua.

***

Ngay khi tôi đang nói chuyện với anh, cô nhân viên nhà sách để đĩa nhạc vào máy và thử cho khách nghe. Bài hát vang lên, nhỏ nhưng rất rõ: "Hỡi chiếc lá nào bay về trời, chớ ngại ngần với tôi. Hãy giữ lấy giùm tôi nụ cười và đức tin ở con người".

***

Hôm nay mưa dầm. Trời Sài Gòn hiếm khi mưa dầm dề. Nhưng hôm nay có vẻ như tôi không phải ở Sài Gòn mà ở Huế. Mưa dầm suốt sáng đêm, đến 6 giờ sáng, ông trời vẫn còn giận dỗi, không chịu bớt lải nhải. Hôm nay lại phải trực.Tôi ngán ngẩm nhìn trời và lấy chiếc áo mưa, mặc vào. Dù sao thì cũng phải đi thôi. Nghĩ đến vẻ mặt nghiêm khắc của sếp khi tôi để lọt một tin nào đó, tôi thấy mắc cười: mặt sếp cũng giống như mặt ông trời mưa dầm dề vầy.Đến ngã ba gần toà soạn, tôi giật mình. Anh đứng đó, tay cầm chiếc dù xanh, che mưa cho khách qua đường, trên cổ vẫn toòng teng chiếc bảng: "Xin hãy ôm tôi". Hôm nay anh mặc đẹp: chiếc áo sơmi màu trắng, đeo càvạt, quần tây ủi thẳng thớm. Không phải đồng phục nhân viên nhà sách nữa.Một ông khách du lịch nhờ anh dẫn qua đường xong, ôm chặt anh và nói gì đó. Anh mỉm cười.Tôi hối hả dựng chống nghiêng và chạy bộ ra ngã ba. Anh nhìn tôi cười. Mắt cười. Môi cười. Điện thoại di động của tôi báo 7 giờ. Anh che dù cho tôi, dù tôi vẫn còn mặc áo mưa. Hai người đàn ông cùng đi về hướng nhà sách. Bắt tay anh, tôi nói nhỏ: "Mừng anh lại... đứng đường". Anh cười: "Cảm ơn anh. Anh có muốn ôm tôi thử một cái không?". Tôi cười ngượng nghịu: "Có nên không, ở đây hả?".Tôi nhìn quanh, nhà sách có hai cô nhân viên không đẹp nhưng khá xinh, trước nhà sách có hai ông xe ôm, bên toà soạn tôi có hai cậu phóng viên đang ngồi co ro dưới cây dù nhỏ, uống càphê và ăn xôi. Anh hỏi lại, nhẹ nhàng: "Anh có thích ôm tôi thử một cái không?". Tôi vẫn ngần ngừ. Anh hơi nài nỉ: "Thử một lần thôi". Ánh mắt anh có vẻ mong đợi.Tôi tặc lưỡi, gật đầu. Anh đứng im, tôi choàng tay, ôm anh. Anh ôm lại tôi. Tôi thấy có một luồng hơi ấm nhẹ nhàng thổi qua con người mình. Anh siết tôi chặt trong một vài giây rồi buông tôi ra và nói: "Chúc anh một ngày làm việc vui vẻ, tôi đi thay đồng phục nhân viên đây".

***

Ngay khi tôi vừa bước ra cửa, ngoái đầu chào tạm biệt anh bằng cái nhìn biết ơn bởi cảm giác ấm áp anh đã mang lại cho tôi từ cái ôm, tôi nghe cô nhân viên hát khẽ: "Hỡi chiếc lá nào bay về trời, chớ ngại ngần với tôi. Hãy giữ lấy giùm tôi nụ cười và đức tin ở con người".

***

Sáng nay, tôi chưa kịp dừng xe lại, bà cụ bán xôi ngoắc tay: "Chú Vinh, chú Vinh! Lại đây tôi bảo". Tôi dừng xe bằng chống nghiêng, chạy đến bên bà. Mắt bà đỏ hoe, hỏi nhỏ: "Chú có biết gì không? Chú ấy... đi rồi". Tôi ngạc nhiên: "Đi là đi đâu vậy bà?". Bà cụ sụt sịt: "Là đi chứ đi đâu?". Bà ngồi ôm mặt khóc như con nít.

***

Sau này tôi biết, khi anh bắt đầu... đứng đường là lúc vợ anh bỏ anh đi theo một gã trai nào đó, đứa con gái lên hai tuổi chập chững chạy theo mẹ đã bị xe đụng chết, bà mẹ anh qua đời sau một cơn uất ức vì ông bố anh ngoại tình với cô người ở và đẩy bà ra khỏi nhà.Người ta kể rằng anh đã phát điên trong một đêm, gào thét những lời lảm nhảm gì đó, đấm tay vào tường liên hồi đến bật máu, rách da. Nhưng sau đêm đó, anh tỉnh lại.Nhiều người không tin rằng anh có thể vượt qua cú sốc đó. Người ta còn nói rằng, ban giám đốc nhà sách đã cấm anh không được đứng ngoài đường để kêu gọi mọi người ôm anh, vì như thế thì có vẻ rất kỳ cục. Nhưng anh đã đấu tranh để tiếp tục được... đứng đường với điều kiện là không mặc đồng phục nhân viên nhà sách.Sau này, bình tĩnh lại, bà bán xôi kể rằng anh bị chiếc xe bus chạy ẩu, lấn tuyến, nhào lên lề, cán anh chết khi anh đang dẫn một người khách nước ngoài qua đường. Người xung quanh kể rằng khi anh ngã xuống, có nhiều người đã nhào tới, ôm anh và đem anh đến bệnh viện gần đó cấp cứu.

***

Lần này, đến phiên tôi hát: "Hỡi chiếc lá nào bay về trời, chớ ngại ngần với tôi. Hãy giữ lấy giùm tôi nụ cười và đức tin ở con người".